Werelderfgoedfoto's

Het Fort aan het Pampus is een fort van de Stelling van Amsterdam, een ring van 45 forten rond Amsterdam, bedoeld als de laatste verdedigingslinie van de hoofdstad van Nederland. Na de Frans-Duitse oorlog (1870-1871) werden plannen gemaakt voor de aanleg. De Stelling van Amsterdam werd gebouwd in 1883-1920. Het Fort aan het Pampus is onderdeel van de Stelling van Amsterdam. Het werd in de toenmalige Zuiderzee gebouwd op een kunstmatig eiland voor de monding van het IJ. Het fort staat op ongeveer 40000 heipalen. Het Fort aan het Pampus is gebouwd van beton, om het te wapenen werd het met basalt vermengd. Het fort was in 1895 gereed. Het Fort aan het Pampus bestaat uit een buiten- en binnenfort, gescheiden door een droge gracht. Het binnen- en buitenfort zijn met elkaar verbonden door twee bomvrije gangen, de poternes. De gangen van het buitenfort hebben de vorm van een sleutelgat, zodat soldaten met rugbepakking er makkelijker doorheen konden lopen. Het Fort aan het Pampus werd nooit gebruikt voor oorlogshandelingen. In WOII werd het ijzer, inclusief de geschutskoepels, door de Duitsers afgevoerd naar het Ruhrgebied voor de oorlogsindustrie. Ook al het hout werd uit het fort gesloopt. Het Fort aan het Pampus is nu gedeeltelijk gerestaureerd. In overleg met UNESCO werd een reconstructie van de geschutskoepels gemaakt, houten koepels bedekt met polyester. Het Fort aan het Pampus is met een veerdienst vanuit de vestingstad Muiden bereikbaar, op het forteiland Pamus worden bezoekers opgewacht door een gids. De Stelling van Amsterdam ligt gedeeltelijk in de Beemsterpolder. In 1996 werd de Stelling van Amsterdam uitgeroepen tot Werelderfgoed. In 2021 werd de Nieuwe Hollandse Waterlinie een Werelderfgoed, de twee verdedigingslinies staan nu samen ingeschreven op de Werelderfgoedlijst van UNESCO als: Dutch Water Defence Lines.

www.werelderfgoedfotos.nl   © Copyright   World Heritage Photos

➔

➔

1. 

   Het Fort aan het Pampus is waarschijnlijk het bekendste fort van de Stelling van Amsterdam. Na de Frans-Duitse oorlog van 1870-1871 werden plannen gemaakt om een verdedigingslinie rond Amsterdam aan te leggen, de Stelling van Amterdam. De verdedigingslinie bestaat uit een ring van 45 forten en andere verdedigingswerken. De Stelling van Amsterdam was in 1920 voltooid.

2. 

   Het Fort aan het Pampus is een fort van de Stelling van Amsterdam. Het fort werd gebouwd op een kunstmatig eiland in de voormalige Zuiderzee, nu IJsselmeer. Het fort werd op de zandbank Pampus gebouwd, 4000 heipalen en 45000 m³ zand werden gebruikt om de zandbank Pampus op te hogen. Het Fort aan het Pampus zelf is gebouwd van baksteen en gewapend beton.

3. 

   Stelling van Amsterdam: De twee geschutskoepels van het Fort aan het Pampus kijken uit over het IJsselmeer. In WOII hebben de Duitsers bezetters de geschutskoepels en kanonnen van het fort gestolen, het staal werd in het Ruhrgebied omgesmolten tot munitie voor Duits gebruik. Nu staan er gereconstrueerde geschutskoepels van hout en polyester op het binnenfort.

4. 

   Stelling van Amsterdam: De droge gracht van het Fort aan het Pampus is acht meter diep. Het Fort aan het Pampus is ovaal van vorm en bestaat uit een binnen- en een buitenfort, de droge gracht ligt ertussenin. Het Fort aan het Pampus is het meest bezochte fort van de Stelling van Amsterdam. De Stelling van Amsterdam werd in 1996 een Werelderfgoed van UNESCO.

5. 

   De Stelling van Amsterdam: De droge gracht gezien vanuit het binnenfort van het Fort aan het Pampus. Samen met de kustbatterij op het vuurtoreneiland bij Durgerdam en de kustbatterij bij Diemerdam, werd het Fort aan het Pampus gebouwd om de ingang naar het IJ en de haven van Amsterdam te beschermen. Het fort aan het Pampus deed nooit actief dienst.

6. 

   Het Fort aan het Pampus is gebouwd van beton. Om het beton te wapenen werd het met basalt vermengd. Het fort werd nooit gebruikt tijdens oorlogshandelingen, tijdens WOII werd het fort wel gebruikt als een oefendoel voor duikbommenwerpers van de Duitse bezetters. De Stelling van Amsterdam staat ingeschreven op de Werelderfgoedlijst als: Defence Line of Amsterdam.

7. 

   Fort aan het Pampus: Een lamp aan de buitenzijde van de kruitkamer, die zich in het binnenfort bevindt. De gang leidt langs de kruitkamer naar de twee erboven gelegen geschutskoepels. In het binnenfort lagen ook de soldatenverblijven met voorzieningen, zoals een waterreservoir en keuken. Het Fort aan het Pampus werd gebouwd tussen 1887 en 1895 en is nu een monument.

8. 

   Het buitenfort van het Fort aan het Pampus heeft sleutelgatvormige gangen, ze hebben deze vorm, zodat soldaten met rugbepakking er makkelijk doorheen konden lopen. In het buitenfort bevonden zich een gevangenis, een smederij en voorraadkamers. Het Fort aan het Pampus is een van de 45 forten van de Stelling van Amsterdam.

9. 

   Stelling van Amsterdam: Een poterne tussen het binnenfort en buitenfort van het Fort aan het Pampus. In het fort zijn twee van deze poternes, bomvrije gangen. Door de uitvinding van het vliegtuig en langeafstandswapens verloor de Stelling van Amsterdam na WOI zijn strategische betekenis. Het fort ligt in het IJsselmeer ten noorden van de Vestingstad Muiden.

10. 

    Stelling van Amsterdam: De droge gracht tussen het binnen- en buitenfort van het Fort aan het Pampus. Het Nederlandse leger was volledig gemobiliseerd tijdens WOI, op Forteiland Pampus waren 200 soldaten gelegerd, maar Nederland bleef neutraal en vanuit het fort werd geen enkel schot gelost. Na 1933 werd het fort niet meer gebruikt voor militaire doeleinden.